نگاهی دیگر به كتاب كاهن معبد جینجا
ماراتن سرعت و سنت
جاویدانی: کاهن معبد جینجا شما را در ژاپن 2017 می چرخاند و از وجنات و سکنات ژاپنی ها برایتان تصویرسازی می کند، دستتان را می گیرد و به ژاپن 1945 می برد و اجازه می دهد از یک فاجعه‌ی انسانی بازدید کنید.
خبرگزاری مهر فرهنگ و اندیشه: «کاهن معبد جینجا» عنوان سفرنامه ای است از وحید یامین پور که قبل تر از این با کتاب های «نخل و نارنج» و «اتداد» در میان مخاطبان بعنوان نویسنده روایت های داستانی شناخته شد؛ هر چند که در عرصه‌ی سیاست مشهورتر است و کتاب هایی مانند «هجوم پنهان» (چیستی اثرگذاری تمدن غرب بر تمدن اسلامی) و «اینجا فتنه ای رخ داده است» را هم در آن حوزه قلم زده است.... او این دفعه به سراغ سفرنامه نویسی رفته و دنیای ژاپنی هایِ محکوم به سرعت را در مقابل ایرانی های سنتی قرار داده و دست به مقایسه زده است.
به مناسبت بیست هزارتایی شدن این کتاب در پنجمین ماه انتشارش، یادداشت معرفی آنرا به قلم زینب آزاد می خوانیم.
هرکس بنا به سلیقه و طبعش، سفرکردن را انتخاب می کند. سفر برای آن هایی که کوله ای بر دوش دارند، فقط اراده می خواهد و بس. اصلاً می شود سفرکردن را از خانه‌ی خودتان شروع کنید و لازم نیست که خودرا درگیر هزینه های گزاف کنید. کافی است یکی از هزاران سفرنامه‌ی نوشته شده را بردارید و ظرف مدت کوتاهی، آن شهر یا کشور را بگردید. برای این سیر و سفر، کافی است روی مبل خانه تان بنشینید و از سفرنامه خوانی، با اشاره به جزییات و کنایات ادبی و تاریخی لذت ببرید.
اصولاً سفرنامه ها اندکی دخل و تصرف تفکری یا اعتقادی نویسنده را با خود به همراه دارند؛ اما در کیفیت ماجرا تأثیر آن چنانی نمی گذارند. در این حالت است که به دو دسته تقسیم می شوند: توصیفی و تحلیلی. از من می شنوید، سراغ تحلیلی نروید؛ چون درگیر تحلیل و بررسی های نویسنده می شوید و سفرنامه کلاً طعم گس استدلال به خودش می گیرد. در عوض، توصیفی اش را با جان و دل بخوانید و سفرنرفته، دنیاگَرد شوید.
کاهن معبد جینجا از آن سفرنامه هایی است که نه فقط شما را در ژاپن ۲۰۱۷ می چرخاند و از وجنات و سکنات ژاپنی ها برایتان تصویرسازی می کند، بلکه دستتان را می گیرد و به ژاپن ۱۹۴۵ می برد و اجازه می دهد از یک فاجعه‌ی انسانی بازدید کنید.
وحید یامین پور که قبل تر با نخل و نارنج شمای مخاطب را به نجف برد و با همراهی ابراهیم، زندگی شیخ مرتضی انصاری را به تصویر کشید، این دفعه دست به قلم برده و روایتی را از سفر به آخرین کشور دنیا بیان کرده و برخلاف خوانندگان کتابش، بین سفررفتن و سفرنامه خواندن، سفررفتن را انتخاب نموده است. وی در این کتاب خودش را لو می دهد و یک وحید یامین پور جدید و در عین حال واقعی را برای شما رو می کند. علاوه بر این، خاصیت سنجاب (سعی کن جای او باشی!) را هم رونمایی کرده و در بعضی قسمت ها شما را هم به این کار دعوت می کند.
نویسنده در این سفر بعنوان یک توریست حضور دارد و مشاهداتش را با جزییات توصیف می کند. او به این سفر دعوت شده تا در مراسمی خاطره‌ی قربانیان جنایت بمباران هیروشیما و ناکازاکی را گرامی بدارند، شرکت نمایند. طبیعی است که برای گرامی داشتن یاد و نام بازماندگان این حادثه، افرادی را از تمام دنیا دعوت کنند؛ اما اصلاً طبیعی نیست که صف اول مهمانان را به نماینده‌ی کشوری که مجری این جنایت بوده، اختصاص دهند و او هم در شبکه‌ی تلویزیونی همان کشور، در پاسخ به اینکه آیا از جنایت کشورش شرمنده و پشیمان است، پاسخ منفی دهد! حتی این هم طبیعی نیست بعد از گذشت این همه سال و تحمل رنج ها و سختی های متوالی، از این جنایت بعنوان حسن ختام جنگ بهره برده و کلمه‌ی صلح (peace) را لقلقه‌ی زبانشان کنند.
او برای این سفرنامه پا را فراتر از مشاهده گذاشته و به تطبیق دیده ها با شنیده ها و تحلیل مقایسه ای آن پرداخته و این یکی از نکات حائز اهمیت در این سفرنامه است. از طرفی، نوشتن یک سفرنامه‌ی تحلیلی برای کشوری که قدمت چندین هزار ساله‌ی تاریخی فراموش شده دارد، کار دشواری است؛ آن هم کشوری که در اذهان عمومی در هاله ای از شکوه و جلال بوده و در عین حال، ابهامات فراوانی را به دوش می کشد. کشوری مانند ژاپن جزو معدود کشورهایی است که رشد اقتصادی و نظم اجتماعی را در کنار پایبندی به سنت ها حفظ کرده؛ اما پیاده سازی این فرهنگ در کشوری مانند ایران به زعم برخی روشن فکران و سیاستمداران، نشدنی است. نظم اجتماعی مختص کشورهای مکانیکی است که رأس ساعت به ویژه بیدار می شوند و مسافتی چند کیلومتری را طی می کنند تا به محل کارشان بروند و رأس ساعتی به ویژه این مسیر را برمی گردند و حتی یک غذای خانگی هم نمی خورند! اما در کشور اسلامی ایران، علاوه بر اینکه زمان های مشخصی برای ادای فرایض تعریف شده است، تفریحشان دورهمی ها و طبخ غذاهای اصیل است. هنر مهم این کتاب، همین است که به خوبی سنت و فرهنگ ژاپنی را نشان داده و تداخل آنرا با الزامات و ضروریات اقتصادی شان به چالش کشیده است. حتی با حفظ اصالت و سنت دیرینه، گردش اقتصادی شان مغایر با آداب و رسوم و سنتشان است. اینجاست که درمی یابید آدم ها از دور خوب هستند!
یامین پور در این کتاب با وجود درون گرابودنش، برای مدت کوتاهی وجهه‌ی رسمی خودرا حفظ نموده و با سنجابش (!) مشغول شیطنت می شود و بعد از انجام وظیفه‌ی محوله که بازدید از موزه‌ی صلح است، به گشت وگذارش می پردازد و تکلیف شخصی اش را که تماشاکردن است، ادا می کند.
از دیگر نکات مثبت این سفرنامه، ذکر مصادیق تاریخی ژاپن است که در لابه لای متن اصلی گنجانده شده و شما را مجبور به بهره برداری اطلاعاتی می کند. بهتر بود این قِسم اطلاعات در پاورقی گنجانده شود؛ اما قرارگرفتن در عمل انجام شده ترجیح نویسنده است.
یکی از نکات منفی کتاب تصاویر سیاه و سفید آنست و از آنجایی که جناب یامین پور از لذت تماشا چشم پوشی نکرده و طبیعتاً تصاویر محدودی هم گرفته شده، این عکس ها دل زده تان می کند. باید با دقت زیاد و گاهی هم ذره بین عکس ها را کنکاش کنید تا متوجه جزییات آن شوید. ترجیح من این بود که حداقل رنگی باشند تا از ترکیبات قرمز و زرد و سفید حاکم بر ژاپن، حظ بصری ببرم.
وحید یامین پور برای نگارش کاهن معبد جینجا نثر صریح و کم حاشیه ای را به کار گرفته و مطالب کتاب را کاملاً روان و شفاف بیان کرده است. با خواندن این کتاب حوصله تان سر نمی رود؛ چونکه نویسنده تمام مسائل غیرضروری و جانبی را حذف کرده و هنگام مطالعه چیزی را از قلم نمی اندازید. تجربه ثابت کرده است که وحید یامین پور نویسنده ای است که در مقایسه‌ی تقابلات شرق و غرب، پیش زمینه‌ی مناسبی دارد و مشخص است در مسافرت به کشوری که مشترکاتی را از هر دو فرهنگ دارد، به چیزی بیش از سطوح و ظواهر پرداخته و شما را به لایه های عمیق تر خواهد برد.
قطعاً از مطالعه‌ی این کتاب لذت خواهید برد؛ آن هم در این بلبشوی کرونا که فرصت سیاحت را از همه دریغ کرده است.
در قسمتی از کتاب می خوانید:
«دنیای مبتذل امکان تشرف به حقایق متعالی و زیبا را از انسان می گیرد و هیچ چیزِ درخورِ دیگری هم ندارد که جایگزین کند. در این میان به سرعت زدگی و عجله که خاصیت دوران ماست، بیشتر بدبینم. تشرف با تأنی و آرامش و خلوت نسبت دارد و از عجله و سرعت فراری است.
گفته بودم با سرعت مشکل دارم! سرعت که زیاد می شود، اشیای نزدیک تار و مبهم می شوند؛ تا جایی که امکان دیدن آنها از بین می رود. چاره ای نیست. برای دیدن دقایق و ظرایف عالم باید آرام و آهسته راه برویم؛ وگرنه حقیقت را ندیده جا می گذاریم و زیبایی ها زیر پایمان له می شوند؛ مثل قطار شین کان سن که امکان دیدن هرچه را نزدیک بود، از ما گرفت.»
منبع: جاویدانی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب