حداد عادل در وبینار تجلیل از دلال عباس:
دلال عباس نقش بارزی در تبادل معرفتی ایران و جهان عرب ایفامی كند
به گزارش جاویدانی حداد عادل در وبینار تجلیل از دلال عباس استاد ادبیات فارسی دانشگاه لبنان اظهار داشت: ایشان نقش بارزی در تبادل معرفتی میان ایران و جهان عرب و اسلام ایفا نمود و همواره حلقه وصل میان دو فرهنگ بوده است.
به گزارش جاویدانی به نقل از مهر، دومین نشست مجازی پروژه ایران فراسوی مرزها، آشنایی با ایران شناسان، از جانب رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان و اداره روابط بین الملل، آکادمی علوم انسانی و پژوهش های فرهنگی و بنیاد دائرة المعارف جهان اسلام و با تجلیل از شخصیت دلال عباس استاد ادبیات تطبیقی و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان و با حضور کارشناسان فرهنگ ایرانی و اساتید زبان و ادبیات فارسی ذیل برگزار گردید.
ابتدا شکوه حسینی، مدیر دفتر همکاریهای علمی بین المللی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ضمن خوشامدگویی به مهمانان و حاضران در جلسه، از دلال عباس، استاد ادبیات تطبیقی و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان به خاطر حضورشان در این محفل تشکر نمود و اشاره کرد: دفتر همکاریهای علمی بین المللی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی مدتی است که در پروژه ای با عنوان «ایران، آن سوی مرزها» در تلاش است تا به بازتاب نمادها و شخصیت های ایرانی در خارج از ایران و هم معرفی استادان و پژوهشگران غیر ایرانی بپردازد که در زمینه‌ی فرهنگ، ادبیات و اندیشه ایرانی فعالیت می نمایند.
وی اضافه کرد: در این نشست با همکاری رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در بیروت و بنیاد دائرة المعارف اسلامی میزبان یکی از نام آشناترین استادان و مؤثرترین شخصیت های عرب بوده که به حق حلقه‌ی وصلی میان فرهنگ ایرانی و عربی است و سال ها در راه معرفی فرهنگ و اندیشه‌ی ایرانی به دانشجویان، پژوهشگران و استادان عرب و بخصوص لبنانی تلاش و مجاهدت کرده است.
حسینی در انتها اظهار داشت: دست روزگار زمانی دکتر دلال عباس را به ایران کشانید و او سال هایی چند در این دیار رحل اقامت افکند و در دریای بیکران اندیشه و ادبیات این سرزمین غوطه ور شد و مرواریدی چند از صدف عرفان و تصوف و اندیشه و ادب آن برچید و به مشتاقان این فرهنگ در گوشه و کنار جهان گسترده‌ی عرب ارزانی داشت.
سپس عباس خامه یار رایزن فرهنگی کشورمان در لبنان ضمن اشاره به نقش مهم دکتر دلال عباس در تبادل فرهنگی میان دو کشور، و هم جهان عرب و ایران، اظهار داشت: این بانوی جلیل القدر بهترین شخصیتی بود که با هدف نزدیک کردن فرهنگ ها میان دو زبان، بعنوان حلقه اتصال، جهت آشنا نمودن مردم کشورش با زبان، ادبیات و اشعار فارسی به ایفای نقش پرداخت.
وی ضمن اشاره به ابعاد اخلاقی، ایمانی و معرفتی ایشان، اضافه کرد: درباره شخصیت اخلاقی، ایمانی و ارادت ایشان به خاندان علیهم السلام و حرکت در راه آنها و هم روش آموزشی و علمی وی در دانشگاه لبنان و پژوهش های ارزشمندش مطالب بسیاری گفته شده است، اما باید به نقش مهم این استاد فرهیخته در احیای باردیگر مجله «الدراسات الأدبیه» اشاره نمایم، که مقرر است با طراحی و محتوای جدید بار دیگر منتشر شود. این مجله یکی از مهم ترین منابع پژوهشی برای فارسی آموزان بشمار می رود چون که محتوای بسیار پربار و غنی از ادبیات فارسی و عربی را به همراه دارد و دکتر دلال عباس با عنایت به علاقه وافرش به زبان و ادبیات فارسی در انتخاب مباحث و عناوین علمی و ادبی پیشرفته آن نقش مهمی داشت و همواره تمام کارهایی که از زیر دست ایشان بیرون می آیند در بهترین شکل و محتوا بوده است.
خامه یار همینطور به کتاب معرفی بانوی فقیه ایرانی نصرت امین که از آثار دلال عباس است، پرداخت و اظهار داشت: شاید اولین کسی که بانو امین را به جهان عرب بعنوان یک الگوی بانوی مؤمن فقیه و عالم معرفی کرده است، این استاد فرهیخته دانشگاه لبنان باشد.
وی اظهار داشت: ما به وجود چنین بانوانی مانند نصرت امین در جوامع شرقی اسلامی خود و هم امثال استاد فرهیخته دلال عباس افتخار می نماییم.
خامه یار در انتها اظهار داشت: به این استاد جلیل القدر و دیگر اساتید بزرگوار حاضر در این وبینار خیر مقدم می گویم و امیدوارم که تمام بانوان از این بانوی فرهیخته الگو بگیرند، چون که ما به چنین شخصیت های تاثیر گذار در جامعه و جهان نیازمندیم.
در ادامه محمدمهدی شریعتمدار، رایزن فرهنگی سابق کشورمان در لبنان، ضمن تشکر از دلال عباس جهت دعوت از ایشان در این مراسم، اظهار داشت: تقدیر چنین بود که دانش آموخته زبان و ادبیات عربی در حساس ترین مقطع تاریخ معاصر و دوران مبارزات و پیروزی انقلاب به ایران بیاید و با نام شیخ بهایی آشنا شود و درباره اش رساله دکترا بنویسد و همچون وی در تعاملات فرهنگی دو کشور بکوشد.
وی در بیان مهم خصوصیت های این استاد برجسته زبان فارسی در لبنان اظهار داشت: آشنایی با ادبیات و فرهنگ و سیاست و ارزش های ملی، دینی و انقلابی ایران و تمدن اسلامی، و معرفی آن، و توجه به تکثر و تعدد آرای دینی و سیاسی در ایران از مهم ترین خصوصیت های اوست.
شریعتمدار همینطور از دلال عباس بعنوان آغازگر معرفی شعر، داستان و رمان و ادبیات معاصر ایران به جهان عرب یاد کرد و اظهار داشت: تنوع آثار او از تألیف و ترجمه کتب و مقالات علمی و عمومی و راهنمایی رساله ها و انجام سخنرانی ها از دیگر خصوصیات تلاش علمی نیم قرن از زندگی پربار اوست و در حوزه تاریخ، ادبیات و فرهنگ ایران، آثارش درباره شیخ بهایی و مقالات متعددش در مجله مطالعات ادبی و توجه به روابط فرهنگی ایران و جبل عامل او را متمایز می کند. وی در عرصه سیاست هم از خاطرات مرحوم هاشمی رفسنجانی و درباره امام موسی صدر، مسأله فلسطین، اسلام گرایی و ولایت فَقِیه آثاری ترجمه کرده است. او اعتقاد دارد که هر که شعر فارسی نخوانده، فرهنگ اسلامی اش ناقص است.
شریعتمدار در انتها اظهار داشت: او هم تربیت شده مادری نیکو و هم خود یک مربی است و در آثارش به مسائل تعلیم و تربیت هم می پردازد و برای دانشجویانش، علاوه بر استادی، همواره مادری مهربان هم بوده است. اهتمام به زنان در آثارش موج می زند. زن در اندیشه مطهری، زن در جامعه ایرانی، حقوق زن در اسلام، زن اندلسی، زن در عصر جاهلی و کتاب ماندگارش درباره بانو نصرت امین همچون این آثار اوست.
محمد صالح سرخوه، استاد زبان فارسی از کویت، سخنران بعدی بود، وی از دلال عباس بعنوان یک مادر و الگو یاد کرده و اظهار داشت: بعد از آشنایی با ایشان، او را الگویی حقیقی یافتم که تنها امثال او را در تاریخ اندلس و شخصیت های برجسته و شعرا و ادیبان معروف را دارای چنین اوصافی یافته بودم.
وی اضافه کرد: ایشان الگویی مهم برای ارزش های فرهنگی و ادبی است که هم اکنون کمیاب شده است. از طرفی شعر نو که اخیرا و در سالهای اخیر، وارد دنیای ادبیات عرب شده است، و دکتر دلال عباس در اینباره تلاشهای زیادی در انتقال شعر نو به ادبیات عرب و جا انداختن آن بعنوان شعر نموده و به قرآن کریم در اینباره اشاره کرده که این نوع شعر را در قرآن کریم می یابیم.
وی در انتها ضمن قرائت اشعاری در توصیف دلال عباس به آشنایی خود با این استاد برجسته زبان فارسی اشاره نموده و اظهار داشت: تمام نوشته ها و اشعارم را قبل از انتشار وچاپ در اختیار ایشان می گذارم تا هرگونه که بخواهد تصحیح کند و برای یکی از کتابهم هم مقدمه نوشته است.
سپس نعیمه شکر، استاد زبان فارسی دانشگاه زحله ضمن اشاره به اهمیت ترجمه و برقراری ارتباط با دیگر فرهنگ ها با تاکید بر آثار خانم دکتر دلال عباس، اظهار داشت: ایشان با برقراری کانال های ارتباط فعال میان ادبیات فارسی و عرب، توانست در ابعاد فکری، اجتماعی، دینی، فرهنگی، تاریخی، علمی و ادبی، فاصله میان فرهنگ ها را از بین برده و پل ارتباطی میان ملت ها برقرار کند.
وی اضافه کرد: دکتر دلال عباس با پی بردن به نقشی که در ترجمه متون فارسی به عربی ایفا می کند، به گزینش موضوعات متناسب با نگاه عرب ها به ترجمه دقیق متون نوین بپردازد و محتوای ارزشمندی ارائه نماید.
نعیمه شکر در ادامه به موفقیت دلال عباس در ترجمه کتاب شیخ بهایی با عنوان: "التدین و النفاق بلسان القط و الفأر" (دینداری و نفاق از زبان موش و گربه) اشاره نموده و اظهار داشت: به اعتراف اساتید و بزرگان رشته ادبیات، این کتاب نقش پل ارتباطی میان لبنان و ایران را ایفا نموده است. ایشان بعد از آن توانست آثار پروین اعتصامی، نیما یوشیج و برخی دیگر از ادبای ایران را به عربی ترجمه کند.
وی در انتها اظهار داشت: از خصوصیت های متون ترجمه شده توسط ایشان، نقل محتوا با حفظ امانت کامل و انتقال اندیشه ها به صورت کامل با همان مفهوم زبان مبدأ می باشد که خواننده را به آن معنا سوق می دهد.
در ادامه محمد فراس حلباوی از سوریه سخنران بعدی بود، وی اظهار داشت: در دورانی که خانم دکتر دلال عباس در ایران حضور داشت، همزمان با آغاز انقلاب اسلامی بود که استبداد و ظلم را از ایران ریشه کن نمود و انقلابیون با فریادهای خود در میادین مبارزه بر ضد ظلم و استبداد و مزدوری سردمداران، به مقابله برخاسته بودند. دکتر دلال درباره ریشه های فکری، فرهنگی و معرفتی انقلاب مطالب بسیاری را به ما آموخت.
وی می گوید، این انقلاب با اشعار عرفانی فارسی در هم آمیخت مانند"دیو چو بیرون رود فرشته در آید". مردم با پس زمینه سلوک و عرفان، طرح انقلابی، متمدن با محوریت عدالت را به ثمر رساندند و نور حقیقت را جایگزین تاریکی ظلمت شیطانی کردند. دلال عباس تمام این صحنه ها را شاهد بود و برای ما بازگو کرد. در دورانی که خانم دکتر دلال عباس در ایران حضور داشت، همزمان با آغاز انقلاب اسلامی بود که استبداد و ظلم را از ایران ریشه کن نمود. همان گونه که دکتر دلال می گوید، این انقلاب با اشعار عرفانی فارسی در هم آمیخت مانند"دیو چو بیرون رود فرشته درآید.
وی در انتها اظهار داشت: دلال عباس با تمام وجود خود این حوادث را مشاهده کرد و بعد از بازگشت به جبل عامل در همین مسیر و معرفی انقلاب اسلامی گام برداشت و با ترجمه و تألیف، روح انقلاب اسلامی را به لبنان معرفی نمود.
سپس حبیب فیاض، استاد دانشگاه لبنان، ضمن بررسی ابعاد شخصیتی دلال عباس بعنوان مادر، مربی، استاد، شخصیت معنوی و شخصیت فکری ایشان به بیان هر یک از عناوین ذکر شده فوق پرداخت و اظهار داشت: هنگامی که خانم دکتر از ایران برای من سخن می گوید، با تمام وجودم احساس می کنم که در بین فرهنگ و مردم ایران قرار دارم. و این امر نشان دهنده توانمندی ایشان در بیان حقیقت موجود در ایران و قدرت توصیف حقیقت فکری و اجتماعی آن از جانب وی می باشد.
وی اضافه کرد: در بُعد خانوادگی و مادر بودن، باید بگویم به خانه ایشان که رفتم، اندیشه و فرهنگی که در جوهره زندگی این بانو مشاهده کردم، نشان می داد که در عین داشتن مشغله های دانشگاهی و علمی نسبت به تربیت فرزندان و توجه به خانواده غافل نبوده و همزمان با اخلاص، شفافیت برای رسیدن به اهداف خود، تلاش مداوم دارد.
فیاض در ادامه سخنانش اظهار داشت: در بُعد دانشگاهی، این جانب همکار ایشان در دانشگاه لبنان بودم، اما تابحال استادی را مانند وی ندیده ام که تا این اندازه به نفع دانشجویان کار کند و به تمام معنای کلمه در امور پژوهشی و آموزشی، خادم آنها باشد و بعنوان یک مربی از تجربیات زندگی علمی خود به آنها بدهد.
وی سپس درباره بعد فکری شخصیت دلال عباس اظهار داشت: شخصیت فکری او بر سه پایه استوار شده است، نخست: بُعد ادبی، وی یک ادیب با تمام خصوصیت های آن در حدی که می توان او را در ردیف اول ادبای جهان عرب به شمار آورد. دوم: بُعد تاریخی است که همواره در روش آموزش خود به تاریخچه و ریشه مواردی که تدریس می کرد رجوع می نمود تا آنچه در حقیقت در اندیشه ایرانیان می گذرد را به دانشجویان تفهیم کند.
حبیب فیاض سپس به مترجم بودن ایشان اشاره نمود و اظهار داشت: همان گونه که دکتر حداد عادل گفت، اگر خانم دلال عباس نبود، ما الان شاهد دائرة المعارف اسلامی به وضعیت کنونی موجود نبودیم. و من هم می گویم که اگر وی نبود، شاهد پل ارتباطی میان ایران و جهان عرب در ابعاد فرهنگی، فکری و ادبی با وضعیت کنونی نبودیم.
وی در انتها به بیان بُعد معنوی شخصیت دلال عباس پرداخت و اظهار داشت: دکتر دلال تمام تلاش خویش را در جهت ایجاد تغییر و پیشگیری از انحراف نموده و پتانسیل لازم برای انتقال مفهوم تصوف را در متون در ارتباط با آن در خود دارد. از دیگر اوصاف وی، صبر و محبت به دیگران است که سبب شد در امتحانات سخت الهی سربلند بیرون بیاید.
در ادامه غلامعلی حداد عادل با تجلیل از شخصیت این استاد برجسته زبان فارسی، اظهار داشت: ایشان دوازده عنوان از بیست و هفت عنوان کتاب های این جانب را در مجله"العالم الاسلامی" به عربی ترجمه کرده است و بیشتر از یک هزار مقاله از دوازده هزار مقاله، به عربی ترجمه کرده است.
حداد عادل در انتها اظهار داشت: وی نقش بارزی در تبادل معرفتی میان ایران و جهان عرب و اسلام ایفا نمود و همواره حلقه وصل میان دو فرهنگ بوده است.
در پایان دلال عباس، به نحوه آشنایی اش با زبان فارسی و مسافرتش به ایران در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی مطالبی را بیان داشته و اظهار داشت: اواخر دهه شصت قرن بیست میلادی دانشجوی دانشگاه لبنان در رشته زبان و ادبیات عرب بودم، به طور متوسط هفته ای دو ساعت با مرحوم دکتر احمد لواسانی زبان فارسی می خواندیم. روش تدریس وی و اطلاعات اضافی که به آن می افزود، سبب شد تا عاشق این زبان و شعرایی بشوم که برخی اشعارشان را شنیده بودم. آرزویی بود که تحقق آن آسان نبود، آن هم اندیشه مسافرت در آن زمان به ایران و ادامه تحصیل در این کشور.
وی اضافه کرد: بعد از گذشت ده سال و درست دو سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، تقدیر این بود که آرزوی دیرینه من محقق شود. در اواخر سال ۱۹۷۶ م در بحبوحه جنگ داخلی لبنان و تجاوزهای اسرائیل به جنوب که ساکن آنجا هستیم، به اتفاق همسرم به ایران رفتیم و آنجا بود که برای اولین بار نام بها الدین عاملی به گوشم خورد، بنابراین از همان زمان تصمیم گرفتم تا مبحث رساله دکتری من باشد و کار را با جمع آوری اطلاعات و اسناد آغاز کردم.
سپس استاد بازنشسته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه لبنان، اظهار داشت: دو سال اقامتم در تهران، این فرصت را برای من ایجاد کرد تا نسبت به اوضاع فرهنگی، سیاسی و تاریخی آنجا از راه تلویزیون و بخصوص تلویزیون آموزشی، مطالعه روزنامه ها و گفتگو با اساتید، دانشجویان، همسایه ها، عموم مردم و خارجی های مقیم با این کشور آشنا شوم. در لبنان هم مطالعه و تحقیق پیرامون بها ءالدین عاملی را دنبال کردم و آغاز به ترجمه متون تاریخی و ادبی در رابطه با مبحث رساله ام کردم. این رساله را در لبنان و با راهنمایی استادم مرحوم دکتر احمد لواسانی به پایان رساندم. و بعد از آن، بر خود واجب دانستم که آنچه را از ایران، انقلاب اسلامی و فرهنگش می دانم به کسانی که به ایران توجه دارند اما زبان فارسی را نمی دانند، اطلاع دهم یا اندیشه های غلط درباره ایران و انقلاب اسلامی موجود در اذهان را تصحیح کنم.
دلال عباس در انتها اظهار داشت: این جریان اجتهاد در اسلام که علمای جبل عامل پایه های آنرا در ایران استوار کردند، همانی است که امام خمینی و آقای خامنه ای به آن منتسب هستند. شیخ بهایی همینطور حلقه اتصال میان من و شعرای عرفانی بود که از آنها تاثیر گرفته بود و هم انقلاب اسلامی سبب شد تا اندیشه جنگ همیشگی میان حق و باطل و میان پیامبر اکرم با گردنکشان قریش، و میان حسین ضد السلام با یزید و میان ونزوئلا با آمریکا شیطان بزرگ، تقویت گردد.
منبع: javidani.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب