عرضه عنوانی دیگر از مجموعه بی تعارف تاریخ ایران؛
رواداری فرهنگی در عصر مغولان چاپ شد، تغییر دین مغولان واقعی بود؟
جاویدانی: كتاب رواداری فرهنگی در عصر مغولان نوشته نسیم خلیلی توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شد.
به گزارش جاویدانی به نقل از مهر، دومین عنوان از مجموعه «تاریخ ایران: روایتی دیگر» با عنوان «رواداری فرهنگی در عصر مغولان» نوشته نسیم خلیلی اخیرا توسط نشر ققنوس منتشر و راهی بازار نشر شده است.
اولین كتاب این مجموعه درباره شخصیت شاه اسماعیل صفوی و نمایش تصویر واقع گرایانه از این فرد بعنوان بنیانگذار سلسله صفوی بود. خاصیت اصلی تعریف شده برای مجموعه «تاریخ ایران: روایتی دیگر» نظر، داشتن نگاهی همه جانبه، فرهنگی و انتقادی به رویدادهای تاریخ ایران در عرصه ایرانِ فرهنگی است. به عقیده دست اندركاران تهیه مجموعه مذكور، خوانش درست تاریخ می تواند سبب تحكیم هویت ملی، دوری از تندروی های قومیتی و مذهبی و سرانجام احتراز از یكسونگری های اسلامی-باستانی شود.
درباره مغولان و گرایش آنها به ادیانی جز آیین بدوی نیاكانشان، روایت های افسانه ای فراوانی در متون تاریخی آمده است. در این روایت ها خانی كه اسلام یا مسیحیت را پذیرفته و از كودكی با حالات یك عارف تصویر شده است. گویی كودك می دانسته كه روزی از آیین های صحراگردان خواهد برید و در جهانی متفاوت با جهان زیست و كودكی خود، آیینی دیگر برخواهد گزید. اما این كه این روایت ها واقعیت دارند یا نه، پرسشی است كه كتاب پیش رو به دنبال پاسخ به آن بوده است.
نگارنده كتاب «رواداری فرهنگی در عصر مغولان» به این نكته اشاره دارد كه درباره مغولانی كه به آیین مغلوبان خود در آمده اند، نوعی نگاه تقدیس گرایانه وجود دارد؛ نگاهی كه دین پذیری مغولان را نه یك سیاست یا خط مشی یا تاثیر فكری مردمان سرزمین های مفتوحه؛ كه نشانه ای عارفانه و گاهی واكنش روحانی انگاشته شده كه بر اثر رویایی صادقه یا مكاشفه ای رمزانگیز خودرا نشان داده است.
در كتاب مورد نظر سیر كلی اندیشه ها، خط مشی ها و سیاست های مذهبی این قوم كه ایران را برای مدتی فتح كرد، مرور خواهد شد. نویسنده در كتاب مورد نظر به موقعیت و جایگاه ادیان مختلف در سایه حاكمیت مغولان نگاه كرده و به صورت مشخص عوامل موثر در اسلام پذیری مغولان و تعامل شان با جهان ایرانی - اسلامی را بررسی نموده است.
این كتاب ۴ فصل دارد كه به ترتیب عبارت اند از: «از یورتِ مغولان تا آیین های رازورانه»، «از لابه لای كلمات و سكه ها»، «"تا بدان لوای اسلام افراخته تر شود"» و «از صندوق های قرآن تا مجسمه های بودا».
نسیم خلیلی كتاب خودرا به عبدالرسول خیراندیش مغول پژوه و ایلخانی شناس ایرانی تقدیم كرده است. در قسمتی از این كتاب می خوانیم:
اما پرسش مهم تر آن است كه آیا در هنگام غارت و فتح و چپاول هم چیزی به نام رواداری می توان یافت؟ به نظر می آید پاسخ این پرسش را می توان در یكی از روایاتی بازجست كه نویسنده طبقات ناصری نقل می كند. در این روایت یكی از بزرگان خراسان سرگذشت خودرا در حملات مغول شرح داده است. این مرد روحانی كه معجزه آسا از كشتار هرات جان سالم به در برده بود از راه تولی، یكی از پسران چنگیز، برای خدمت به خان مغول نزد او فرستاد میگردد. در این ملاقاتِ میان مرد خراسانی و چنگیز، مرد خراسانی به لطایف الحیل از چنگیز درخواست می كند تا به كشتار مسلمانان اختتام داده شود، اما خان مغول نمی پذیرد و به تندی او را از درگاه خویش می راند.
این روایت از چند منظر به پژوهش حاضر مرتبط می باشد، در واقع این روایت به تنهایی می تواند سیاست های فكری و اعتقادی مغولان را در سال های اولین حملاتشان در تقابل با جهان مغلوبه به شكلی موجز و فشرده و نمادین بازگو كند: مردی از تبار مردم مغلوبه را یاغیان مغول امان می دهند، اتفاق غریبی كه از رمز و رازی نهفته حكایت می كند، این راز شاید میل مغولان به بهره مندی از قدرت قدسیانه انسان هایی است كه به زعم آنان به مدد نیروهای فراانسانی زندگی می كنند، شاید هم تلویحا این پناه دادن از آن رو بوده كه مغولان مرد ازمرگ رشته را از خود می دانستند، گویی او به مدد تعویذی از خدای مغولان از مرگ رسته است، چنین نگاهی در مقابل حادثه ای كه می تواند ساده ترین تفسیرش نوعی حسن تصادف باشد، نشان دهنده دلبستگی مغولان به نمادهای فرازمینی و گاهی جادوگرانه آیین آبا و اجدای شان است.
این كتاب با ۱۳۸ صفحه مصور، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۱۵ هزار تومان انتشار یافته است.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب