استاد دانشگاه امام صادق(ع):
نظریه شهید صدر در تأسیس مدل حكمرانی پیشتاز است
جاویدانی: محمدمهدی غمامی، نظریه مرجعیت شهید صدر و ولایت فقیه امام خمینی را همسان دانست و اظهار داشت: نه تنها از اندیشه شهید صدر در قانون اساسی ما استفاده شد، بلکه در بعضی موارد همان عبارات شهید صدر است.
به گزارش جاویدانی به نقل از مهر، اولین جلسه از سلسله نشست های علمی «اندیشه‌ی صدر» به مناسبت چهل و یکمین سالگرد شهادت شهید محمد باقر صدر با مبحث «بررسی پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی با عنایت به متن پیشنهادی شهید صدر» و با حضور محمدمهدی غمامی عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق ضد السلام به صورت مجازی برگزار و از صفحه‌ی رسمی اینستاگرام پژوهشگاه شهید صدر و اسکای روم به صورت زنده پخش گردید.
این عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع) ضمن اشاره به ارسال نامه شهید صدر با عنوان «مقدمه ای بر پیش نویس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» و انگیزه های وی اظهار داشت: در این نشست به تأثیرات این نامه شهید صدر خواهیم پرداخت.
وی نظریه شهید صدر را مبنای نظام مردم سالاری جمهوری اسلامی ایران دانست و عنوان کرد: مقدمه شهید صدر به صورت کامل با مقدمه قانون اساسی ایران تطابق و تناظر دارد.
غمامی رویکرد شهید صدر با رویکرد امام خمینی (ره) در خصوص نظریه امت امامت را یکسان دانست و اظهار داشت: این نظریه به صورت کامل متفاوت از حکومت های پیشین و همزمان تأسیس جمهوری اسلامی بوده است؛ شهید صدر اعتقاد داشت که امت ایران باید جایگاهی ویژه در حکومت داشته باشد. شهید صدر فراتر از انتظار امت ایران بلکه به فکر انتظار امت اسلام بود.
این عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع) اضافه کرد: شهید صدر مرجعیت را با امامت در کشورداری تطبیق می دهند و امام خمینی (ره) هم چنین نظری را با ولایت فقیه دنبال می کردند؛ نظریه های ولایت فقیه و مرجعیت - امت یک مسیر را طی می کنند که در اصل پنجم قانون اساسی مشهود است.
وی ضمن اشاره به متن شهید صدر در خصوص اینکه جمهوری اسلامی آرزوی بشریت بوده است اظهار داشت: شهید صدر اثر انقلاب اسلامی را جهانی ارزیابی می نماید و درباره مدل حکمرانی جدید گفته است، اگر بتوانید مدل خوبی برای ایران تعیین کنید تأثیری بر جهان اسلام بلکه گیتی خواهد داشت. چنین عباراتی در ادبیات قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران هم به کار رفته است.
غمامی کلمه به کلمه قانون اساسی را با نامه شهید صدر مقایسه کرد و اضافه کرد: عبارات قانون اساسی بسیار شبیه عبارات شهید صدر است؛ امت اسلامی و بازگشت به جهان بینی اصیل اسلامی که در نامه شهید صدر آمده است از عبارات شاخصی است که مشابه، قرین و نزدیک به عبارات قانون اساسی جمهوری اسلامی است.
این عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع) خاطرنشان کرد: شهید صدر یک سری مبانی را بعنوان مبانی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بیان می کند که در اصل دوم آمده است؛ اعتقاد به تشریعی بودن مکتب اسلام مهم ترین مبنای نظام جمهوری اسلامی ایران است که شهید صدر پیشنهاد می دهد و در همین اصل دوم آمده است.
وی ضمن اشاره به اصل ششم، یازدهم و اصل های دیگری از قانون اساسی و عبارات یکسان با نامه شهید صدر عنوان کرد: شهید صدر پس از مبنای تشریع، مرجعیت و اسلامیت، به مبنای حکومت داری و اصل حاکمیت اشاره می کند که خداوند متعال منشأ تمام قوا است.
غمامی اضافه کرد: شهید صدر سرزمین را جهان اسلام، جمعیت را امت اسلام و حاکمیت را برای الله می داند که در اصل ۵۶ قانون اساسی این مورد مشخص شده است؛ بر همان مدل مردم سالاری دینی که بنیان حاکمیت را بر عهده خدا می داند.
این عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع) تأثیرات شهید بهشتی، شهید مطهری و دیگران را مورد توجه و ستایش قرار داد و خاطرنشان کرد: به نظر می آید هسته اصلی قانون اساسی جمهوری اسلامی، همان نامه شهید صدر است.
وی نظریه منطقة الفراغ شهید صدر را مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: شهید صدر منطقة الفراغ را به قوه مقننه که نماینده مردم هستند سپرده است که به شرط رعایت احکام اسلامی و مغایر نبودن با دیگر قوانین راهی را برای اداره امور پیدا کنند. اصل ۷۱ و ۷۲ قانون اساسی این مطلب را آورده است.
غمامی درباره نظر شهید صدر درباره رئیس قوه مجریه اظهار داشت: شهید صدر رئیس قوه مجریه را همان مرجعیت می داند و مجلسی مانند مجلس خبرگان را مجلس حل و عقد می داند که چهار وظیفه دارد؛ جزئی از این نظر در قانون اساسی ایران اسلامی وارد شده است.
این عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع) اصل ۱۱۰ قانون اساسی که اختیارات رهبری در قانون اساسی است را یاد شده قرار داد و اظهار داشت: نظر شهید صدر این است که مرجعیت بالاترین مقام حکومت و فرمانده کل قوا است؛ که در اصل ۱۱۱ آمده است؛ در اصل ۱۱۳ هم ولی فقیه بعنوان نفر اول کشورداری معرفی شده است.
وی افزود: درباره نامزدهای انتخاباتی که در قانون اساسی تنفیذ ریاست جمهوری با رهبری است و در نامه شهید صدر آمده است که تفویض اختیارات شأن ولایت حسبه از رهبری به رئیس قوه مجریه منتقل می شود، در بند ۹ اصل ۱۱۰ متجلی است.
غمامی خاطرنشان کرد: با مشکلاتی که پیش آمد، ۱۰ سال بعد به این نتیجه رسیدند همان گونه که شهید صدر گفته بود باید اختیار کنترل مفاد قانون اساسی در اختیار رهبری گذاشته شود. که در اصل ۱۷۶ و ۱۷۷ قانون اساسی در اصلاح آن آمده است.
این عضو هیئت علمی گروه حقوق دانشگاه امام صادق (ع) با نظر شهید صدر ایجاد دیوان عالی را هم وظیفه رهبری دانست که چنین شده است و اضافه کرد: این هم موردی است که سال ۶۸ همان شد که شهید صدر پیشنهاد داده بود.
وی خاطرنشان کرد: خصوصیت هایی که شهید صدر برای مرجعیت بر می شمارد همان خصوصیت هایی است که در قانون اساسی برای ولایت فقیه آمده است که تنها تفاوت همان است که او مرجعیت را بالفعل می داند ولی با تفاسیر قانون اساسی ما این مرجعیت، بالقوه است.
دکتر غمامی نقصان اسلامی بودن بعضی قوانین را ناشی از کم کاری شورای نگهبانی دانست و اظهار داشت: طبق اصل چهارم قانون اساسی، شورای نگهبان باید ابتنای قوانین بر موازین اسلامی را تنظیم کند نه اینکه تنها مغایرت قوانین را با قوانین پیشین بسنجد؛ شهید بهشتی هم به این یاد شده دارد؛ در سالهای گذشته ساز و کاری برای اجرای اصل چهار قانون اساسی طراحی نکرده ایم و البته اهتمامی هم وجود ندارد.
منبع: جاویدانی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب