گزارش هفتگی اندیشه مهر؛
رونق اندیشه در دانشکده الهیات و انتشار دو کتاب جدیداز سیدحسین نصر
دانشکده الهیات دانشگاه تهران هفته گذشته دو نشست پرمحتوا با حضور سید حسین نصر و بروس لارنس استاد دانشگاه دوک با مبحث بررسی خصوصیت های پیامبر(ص) و اسلام و تمدن سازی برگزار کرد.
خبرگزاری مهر، گروه فرهنگ و اندیشه: در هفته های پایانی سال ۱۴۰۰ به سر می بریم و تعداد برنامه ها و مناسبت ها زیاد شده است و بسیاری از پژوهشگاه ها و موسسات در تلاشند تا برنامه ای که برای این سال ترسیم وپیش بینی کرده بودند را به سرانجام برسانند.
در ادامه مروری به بعضی از مهم ترین مراسم و نشست هایی که در هفته گذشت انجام شد خواهیم داشت و در انتها هم به روال هرهفته سری به بازار نشر می زنیم.
سخنرانی سید حسین نصر در دانشگاه تهران و انجمن آثار و مفاخر تهران
روز هشتم اسفند ماه در تقویم به نام ملاهادی سبزواری نامگذاری شده و به همین مناسبت هم انجمن آثار و مفاخر فرهنگی مراسم بزرگداشت مفصلی با اساتید و اندیشمندان به نام در این عرصه برگزار کرد و هم در رادیو فرهنگ ویژه برنامه ای به این مناسبت پخش گردید.
در مراسمی که در انجمن آثار و مفاخر انجام شد اساتیدی چون سید حسین نصر، مهدی محقق، حسن بلخاری واساتید برجسته دیگری سخنرانی کردند. مهدی محقق در این جلسه در مورد چرایی نامگذاری شرح منظومه ملاهادی سبزواری سخن گفت و توضیح داد که کتاب سبزواری حاوی فلسفه و منطق است که آنرا به شعر در آورده و شعر را خودش شرح کرده است بدین سبب که آنرا شرح منظومه حاج ملاهادی سبزواری می نامند که یک قسمتش حاوی «منطق» است و یک قسمتش حاوی «فلسفه» است همینطور سید حسین نصر، استاد جرج واشنگتن در این مراسم اظهار داشت: «سبزواری» در میان حکمای بزرگ ایران چند خصیصه مشخص دارد که منحصر به خودش است: اولاً ایشان هم حکیم بود و هم عارف؛ یعنی سیر و سلوکِ طویل کرده بود. البته ملاصدرا هم همین کار را کرده بود ولی به صورت مشخص پس از ملاصدرا هیچکس را مانند «حاجی» نداریم که چنین سلوکی داشته باشد. وی در سیر و سلوک معنوی و سیر آفاقی بود توام با سیر انفسی که انجام می داد و بعد هم به سبزوار بازگشت و تصمیم گرفت اقامت کند و شاگردان زیادی را هم تربیت کرد.
اما نصر غیر از حضور در این مراسم در نشست دیگری هم در این هفته به صورت مجازی حاضر شد و سخنرانی کرد و آن هم نشستی بود که دانشکده الهیات دانشگاه تهران به مناسبت عید مبعث برگزار کرد. نصر در این مراسم هم از این که در بین جمه اساتید دانشگاه حاضر است ابراز شادمانی کرد و گفت با این که از ادانشگاه تهران اخراج شده اما هنوز خودش را دانشگاه تهرانی می داند او همین طور در بخشی از سخنان درباره میزان ارادتش به پیامبر اکرم (ص) اظهار داشت: گر چه خداوند متعال به من لطف و عنایت کرده و هم قدرت نوشتن و هم سخن گفتن برای دهه های ممتد و به چند زبان داده است اما هیچ چیز برای من سخت تر از سخن گفتن یا نوشتن راجع به پیغمبر اکرم صلوات الله ضد نیست. من کی ام که راجع به ایشان چیزی بنویسم؟ من این همه کتاب را به راحتی نوشته ام اما وقتی رسیده ام به فصلی درباره پیغمبر اسلام در کتاب اسلام که به بیست زبان ترجمه شده و به زبان عربی هم تحت عنوان إسلام؛ کمالاته و أهدافه پخش شده، اصلاً قلمم می خواست بشکند. بزرگیِ آن شخص و کوچکیِ بنده… حداقل به لحاظ فکری برایم آسان تر بود که درباره خدا بنویسم. همیشه وقتی من را برای سخنرانی دعوت می کنند هنگامی که از من می خواهند درباره ایشان سخنرانی کنم برایم از همه سخنرانی ها سخت تر است.
نصر همینطور قبل از آغاز سخنرانی ش با مبحث پیامبر اکرم (ص) در این جلسه در گپ و گفتی که سید سلمان صفوی داشت از انتشار دوکتاب جدید خود به زبان انگلیسی اطلاع داد و اظهار داشت: ه تازگی کتابی با نام بازگشت به خانه ابدی Return to the Eternal Abode نوشتم که به زبان انگلیسی است و بزودی منتشر می شود. دیگری هم شرحی است که سال ها پیش بر گُلشن راز نوشته ام و شامل متن گلشن راز و ترجمه انگلیسی من از آن و شرح مفصل آن است. به فارسی اما اخیراً تألیف کتاب نداشته ام و فقط چند مقاله نوشته ام.
دانشکده الهیات دانشگاه تهران اما مدتی است که به واسطه حضور فعال نادیا مفتونی، از اساتید برجسته این دانشکده و مسئول بخش بین الملل آن نشست ها و گفتگوهای خوبی برگزار می نماید که اغلب این نشست ها هم با افراد خارج از کشور است. در هفته گذشته غیر از گفتگو با سید حسین نصر که از فلاسفه برجسته کشور خودمان در دانشگاه جرج واشنکتن هستند، این دانشکده نشستی هم با عنوان «اسلام و تمدن سازی» با حضور بروس لارنس استاد ممتاز دانشگاه دوک برگزار کرد. بروس در بخشی از این وبینار نقشه ای را که دایره های جغرافیایی تمدن اسلامی توأم با درهم آمیختگی های آن دوایر را دربرگرفته بود به نمایش گذاشت و اظهار داشت: این نقشه را پرفسور جان وودز به من داد که به خوبی گستره تأثیرات تمدن اسلامی را نشان میدهد. اگر هیچ بهره ای از نشست امروز نبرده باشید همین کافی است که بدانید من با هادسون و وودز دیگرانی که می گویند «چیزی به اسم خاور میانه وجود ندارد» موافقم. البته که تعبیر خاور میانه در لغتنامه های همگانی وجود دارد، البته که این تعبیر در فرهنگ عمومی وجود دارد، البته که این تعبیر در تحلیل های سیاسی وجود دارد، اما از منظر تاریخی نام حقیقیِ آن چه مردم «خاورِ میانه» می خوانند «غربِ آسیا» است.
برگزاری بزرگداشت روز جهانی آینده با سخنرانی رضا داوری اردکانی
اما مناسبت دیگری که به مناسبت آن مراسمی در فرهنگستان علوم برگزار شد، روز جهانی آینده بود. در این مراسم اساتید مختلفی در دو بخش سخنرانی کردند که سخنران افتتاحیه این مراسم رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم بود. وی اظهار داشت: آینده نگری در همه جا با توسعه ارتباط دارد کشورها بر حسب این که چه نظری به آینده داشته اند راه توسعه را می پیمایند یعنی آینده بینی و آینده نگری هر کشور را باید در تاریخ توسعه اش دید اگر اعتراض شود که اروپای غربی و امریکای شمالی چگونه بدون برنامه و آینده نگری به توسعه رسیده اند پاسخ اینست که آنها در زمانی راه پیشرفت را پیمودند که جهان جدید هنوز چشم انداز قرن هجدهم را در مقابل خود و امید رسیدن به جهان صلح و صلاح و امنیت و آسایش را در دل یا در خیال داشت. زمان برنامه ریزی و زمان آینده نگری بر خلاف آنچه غالباً می انگارند زمان آزادی و امید نیست زمان پیشگیری و اضطرار و رهایی از خطر نابودی است و مگر نه این که آینده نگری و برنامه ریزی از ابتدا به جهان توسعه نیافته تعلق داشته است. اگر حالا در جهان توسعه یافته هم از وضع سی سال و پنجاه سال آینده می گویند آینده نگری آنها برنامه توسعه نیست بلکه بیشتر ناظر به آینده تکنولوژی و نحوه بسط قدرت آنست این آینده نگری که آینده نگری تکنولوژی است به دنیای توسعه یافته متعلق می باشد چونکه تکنولوژی متعلق به آن جهانست. آینده نگری کشورهای توسعه نیافته آینده نگری برای ورود به نظم تکنیکی و سازمانی جهان جدید است و در آغاز آن باید دید که برای رهایی از آشفتگی سازمانی و اقتصادی اجتماعی کنونی چه میتوان کرد و باتوجه به امکانهای موجود چه طرحی را میتوان تدوین و اجرا کرد که میان کارها و سازمانها نظم و هماهنگی پدید آید. این امر لوازم علمی و فرهنگی و سیاسی خاص دارد که همچون مهم ترین آنها دقت و تعلق خاطر دانشمندان آینده نگر و اعتماد حکومت ها و دولت ها به علم و نظر- تحقیقی دانشمندان است.
مناسبت دیگر این که درهفته گذشته، روز هشتم اسفند ماه به مناسبت دومین سالگرد درگذشت آیت الله خسروشاهی مراسم بزرگداشتی برای این مرحوم اجرا شد. حجت الاسلام والمسلمین محمدمهدی تسخیری، معاون ارتباطات و امور بین الملل دانشگاه ادیان و مذاهب در این وبینار که «مرد میدان تقریب» نام داشت اظهار داشت: پس از دوره سیدجمال الدین و محمد عبده شخصیت هایی مانند مرحوم خسروشاهی در تبلیغ اسلام از هیچ تلاشی فروگذار نکردند و هر جا رفت منشا اثر بود؛ زمانی که در واتیکان بود بحث ادیان را رهبری و رابطه بین علمای اسلام و مسیحیت را تقویت و توسعه داد و در مصر هم از زمان آیت الله بروجردی، وارد این کشور شده و جایگاه خویش را در قلب علمای اسلام باز کرد و ارتباط عمیقی بین ایران و مصر ایجاد کرد.
و در انتها این که آیت الله محسن اراکی، استاد سطح خارج حوزه و رئیس سابق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در میانه هفته گذشته با اعضای جمعیت فعالان فرهنگ و هنر رسانه انقلاب اسلامی دیدار نمود و خطاب به این افراد اظهار داشت: مهم ترین کار این است که بتوانید ایدئولوژی کار فرهنگی را تبیین کنید، یعنی فقه فرهنگ باید روشن شود و افراد با روشن بینی وارد این کار شوند و مرحله دیگر مرحله فن و دانش کار فرهنگی است که شامل همه کارهای مرتبط می شود.
چه خبر از بازار نشر
اما سری بزنیم به بازار نشر وتازه های این حوزه در هفته ای که پشت سر گذاشتیم. کتاب «نقد نظریه دین مارکس» اثر کریستین اُکِگبو با ترجمه ابوالفضل فتح آبادی از جانب نشر سیب سرخ منتشر گردید.
فتح آبادی مترجم این اثر درباره علت ترجمه اثر اظهار داشت: یکی از علل اصلی ترجمه این اثر، وجود مغایرت هایی بود که میان برخی تلقی های رایج در جامعه دانشگاهی ایران در مورد آراء جامعه شناسان دین از یک سو و خوانش و تفسیر اُکِگبو از این آراء از دیگر سو وجود داشت. بعنوان مثال، می توانم به دورکیم اشاره کنم که برداشت اکثر- و نه همه- اساتید مدرس جامعه شناسی دین در دانشگاه های ایران با برداشت و تفسیر اُکِگبو از او دارای تفاوت ها و مغایرت هایی آشکار بوده است که همین مساله، ترجمه اثر اُکِگبو و صدادارکردن آنرا بعنوان متنی مبدعانه دارای خوانشی نامسلط در بین آثار و تلقی های موجود، الزامی می نمود.
کتاب «مجموعه مقالات همایش نتایج اجتماعی و فرهنگی کرونا» که دستاورد همایش بین المللی نتایج اجتماعی و فرهنگی کرونا بر حوزه های میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع فرهنگی خلاق و هنرهای سنتی است و بهمن ما ۱۳۹۹ از جانب پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با همکاری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری انجام شد هم اخیرا به صورت مشترک توسط دو پژوهشگاه نامبرده منتشر گردید. کتاب «مجموعه مقالات همایش نتایج اجتماعی و فرهنگی کرونا» در پنج بخش شامل مقالات فارسی، فرانسوی، انگلیسی و ترکی استانبولی و هم گزارشی از ۷۳ پیش نشست برگزارشده در این همایش است که در آن بیشتر از ۲۳۶ محقق داخلی و خارجی درباره ظهور این بیماری کرونا و همه گیری آن سخنرانی کرده اند. بررسی وضعیت کرونا در ترکیه، افغانستان، آمریکا و فرانسه ازجمله نشست های این همایش بوده است.
و در انتها این که نشر تگ هم دو کتاب فلسفی با عناوین «هیچکاک فلسفی: سرگیجه و اضطراب های بی خبری»، نوشته رابرت بی. پیپین، با ترجمه امیر خضرایی منش و «فهم فهم: آشنایی با هرمنوتیک فلسفی گادامر» نوشته علیرضا آزاد منتشر نموده است.
منبع: جاویدانی
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب