باز این چه شورش است كه در خلق عالم است،
رخدادها و اعمال ماه محرم
به گزارش جاویدانی قبل از اسلام، عرب جنگ در این ماه را حرام می دانست و ترك مخاصمه می كرد؛ بنابراین از آن زمان این ماه بدین اسم نامگذاری شد و روز اول محرم را اول سال قمری قرار دادند. در توضیح اینكه چرا ماه های دیگر كه جنگ در آنها حرام است، محرم نامیده نمی گردد می توان اظهار داشت: چون ترك جنگ از این ماه شروع می شد به آن محرم گفتند.
به گزارش جاویدانی به نقل از ایسنا، محرم ماه حماسه و شجاعت و جوانمردی، ماه ظلم ستیزی و مبارزه با تبعیض و ذلت است، محرم ماه امر به معروف و نهی از منكر فرا رسید. سلام بر حسین، سالار همه ناشران عقیده و جهاد، سلام بر سروِ بلند آزادی و معرفت كه از ذلت بیزار بود و عاشق آزادی...
این ماه در مكتب تشیع یادآور نهضت حضرت سیدالشهدا و حماسه جاودان كربلاست. همینطور آغاز مجالس عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) است، كه مردم را به امور اعتقادی خویش آشنا می كند و دستورات دین خویش را از حسینیه ها و تكایا و مساجد به خانه های فكر و دل خود به ارمغان می برند. شركت در مراسم عزاداری امام حسین (ع) و اشك بر سیدالشهداء(ع) از وظایف ما در زمان غیبت امام زمان (ع) است.
این ماه، یادآور دلاورمردی های یاران باوفای اباعبدالله الحسین(علیه السلام)، فداكاری های حضرت زینب كبری(سلام الله علیها)، حضرت امام سجاد(علیه السلام)، و همه اسرای كاروان امام حسین(علیه السلام)، است. این ماه، یادآور خطبه ها و شعارهای آگاهی بخش سالار شهیدان، نطق آتشین حضرت زینب(سلام الله علیها) و خطابه غرای زین العابدین(علیه السلام)، است.
اعمال ماه محرم
۱- به هنگام رؤیت هلال محرّم، مستحب است تكبیر بگویی و اگر می توانی دعای مشروحی را كه سیّد در «اقبال الاعمال» آورده است، بخوانی.
۲- در شب اوّل محرّم، ۱۰۰ ركعت نماز بخوان و در هر ركعت سوره «حمد» و «قل هو اللّه» (سوره توحید) را می خوانی و هر دو ركعت را به یك سلام آخر می دهی، در روایتی از رسول خدا(ص) آمده است:
"هر كس این نمازها را بخواند و روز اوّل ماه محرّم را روزه بگیرد، مانند كسی است كه در طول سال بر انجام خیر مداومت داشته باشد و تا سال آینده از فتنه ها محفوظ خواهد بود و اگر بمیرد، وارد بهشت خواهد شد".
۳- مطابق روایت دیگری از رسول خدا(ص) در شب اوّل محرم دو ركعت نماز می خوانی به این نحو:
در ركعت اوّل سوره «حمد» و سوره «انعام» و در ركعت دوم سوره «حمد» و سوره «یس». علاوه بر این نمازها، مستحب است نماز اوّل هر ماه هم خوانده شود.
۴- در روز اوّل محرّم، روزه گرفتن مستحب است، كه در روایتی امام رضا(ع) فرموده اند:
"هر كس این روز را روزه بگیرد و حاجت خود را از خداوند بخواهد، خداوند دعایش را به اجابت خواهد رساند، این روز همان روزی بود كه حضرت زكریّا در آن، از خداوند فرزندی را طلب كرد و خداوند دعایش را به اجابت رساند و یحیی را به وی عنایت فرمود".
۵- از امام علی بن موسی الرضا(ع) نقل شده است كه رسول گرامی اسلام(ص) روز اوّل محرّم، دو ركعت نماز می خواندند و بعد از نماز، دست ها را بلند می كردند و این دعا را سه مرتبه قرائت می فرمودند:
اَللّهُمَّ اَنْتَ الاِْلهُ الْقَدیمُ، وَ هذِهِ سَنَةٌ جَدیدَةٌ،
خدایا تویی معبود ازلی و این سال تازه است
فَاَسْئَلُكَ فیهَا الْعِصْمَةَ مِنَ الشَّیْطانِ، وَ الْقُوَّةَ عَلی هذِهِ النَّفْسِ الاَْمّارَةِ بِالسُّوءِ، وَ الاِْشْتِغالَ بِما یُقَرِّبُنی اِلَیْكَ،
از تو خواهم در این سال نگهداریم را از شیطان و نیروی بر این نفس كه پیوسته به گناه فرمان می دهد و سرگرمی بدانچه مرا به تو نزدیك كند
یا كَریمُ یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْكْرامِ، یا عِمادَ مَنْ لا عِمادَ لَهُ، یا ذَخیرَةَ مَنْ لا ذَخیرَةَ لَهُ، یا حِرْزَ مَنْ لا حِرْزَ لَهُ، یا غِیاثَ مَنْ لا غِیاثَ لَهُ، یا سَنَدَ مَنْ لا سَنَدَ لَهُ، یا كَنْزَ مَنْ لا كَنْزَ لَهُ،
ای صاحب جلالت و بزرگواری، ای تكیه گاه كسی كه تكیه گاهی ندارد، ای ذخیره آن كس كه ذخیره ندارد، ای پناهگاه آن كس كه پناهگاهی ندارد، ای فریادرس آن كس كه فریادرسی ندارد، ای پشتیبان آن كس كه پشتیبانی ندارد، ای گنج آن كس كه گنجی ندارد،
یا حَسَنَ الْبَلاءِ، یا عَظیمَ الرَّجآءِ، یا عِزَّ الضُّعَفآءِ، یا مُنْقِذَ الْغَرْقی، یا مُنْجِیَ الْهَلْكی، یا مُنْعِمُ یا مُجْمِلُ، یا مُفْضِلُ یا مُحْسِنُ،
ای كه آزمایشت نیكوست، ای بزرگ مایه امید، ای عزت بخش ناتوانان، ای نجات بخش غریقان، ای خلاص كننده هالكان، ای نعمت بخش، ای زیباپرور، ای فزون بخش، ای نیكوده،
اَنْتَ الَّذی سَجَدَ لَكَ سَوادُ اللَّیْلِ وَنُورُ النَّهارِ، وَضَوْءُ الْقَمَرِ وَشُعاعُ الشَّمْسِ، وَدَوِیُّ الْمآءِ وَحَفیفُ الشَّجَرِ، یا اَللهُ لا شَریكَ لَكَ،
تویی كه سجده كرد (و به كمال خضوع درآمد) برایت سیاهی شب و روشنی روز و تابش ماه و شعاع خورشید و صدای ریزش آب و بهم خوردن درخت، ای خدایی كه شریك نداری،
اَللّهُمَّ اجْعَلْنا خَیْراً مِمّا یَظُنُّونَ، وَاغْفِرْلَنا ما لا یَعْلَمُونَ، وَلا تُؤاخِذْنا بِما یَقُولُونَ، حَسْبِیَ اللهُ لا اِلهَ اِلاَّ هُوَ،
خدایا قرارمان ده بهتر از آنچه مردم گمان كنند و بیامرز از ما آنچه را كه نمی دانند و مگیر ما را بدانچه گویند بس است مرا خدا، معبودی جز او نیست،
عَلَیْهِ تَوَكَّلْتُ وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ، امَنّا بِهِ، كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا، وَما یَذَّكَّرُ اِلاَّ اُولُوا الاَْلْبابِ،
بر او توكل كنم و اوست پروردگار عرش عظیم، ایمان داریم به او و هرچه هست از نزد پروردگار ماست و اندرز نگیرند جز خردمندان،
رَبَّنا لاتُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ اِذْ هَدَیْتَنا، وَهَبْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً، اِنَّكَ اَنْتَ الْوَهّابُ.
پروردگارا منحرف مساز دل های ما را بعد از آن كه هدایتمان كردی و ببخش به ما از پیش خود رحمتی كه براستی تویی بخشایشگر.
۶- مرحوم «شیخ طوسی» فرموده است كه مستحب است دهه اوّل محرّم را روزه بگیرد؛ ولی در روز عاشورا از غذا و آب امساك نماید، امّا روزه نگیرد، و چون وقتِ عصر فرا رسید، به مقدار كمی، تربت تناول كند (زیرا روزه گرفتن در این روز شیوه بنی امیّه بود كه به شكرانه جریان كربلا، روزه می گرفتند(.
برخی از وقایع این ماه به شرح زیر است:
اول محرم
شروع سال هجری قمری است، گرچه هجرت در ماه ربیع الاول صورت گرفت، ولی به مناسبت شروع سال، سزاوار است همه مؤمنان به یاد حادثه عظیم هجرت و آثار مهم آن در تاریخ اسلام و فداكاری های مولای متّقیان علی(ع) در لیلة المبیت باشند.
دوم محرم
روز ورود امام حسین(ع) و یارانش به سرزمین كربلا (در سال ۶۱ هجری قمری) است كه سرآغاز حماسه های عظیم عاشوراست.
هفتم محرم
روز بستن آب به روی سپاه امام حسین (ع) است، در این روز دستوری از جانب عبیداللّه بن زیاد برای عمر بن سعد رسید كه بین حسین(ع) و یارانش و آب حایل شوند، تا قطره ای از آب فرات ننوشند.
نهم محرم: تاسوعا
«شیخ كلینی» از امام صادق(ع) نقل می كند كه آن حضرت فرمودند: "روز تاسوعا، روزی است كه امام حسین(ع) و یارانش را در كربلا محاصره كرده و دشمنان برای جنگ با آن حضرت اجتماع كردند و پسر مرجانه و عمر بن سعد از زیادی لشكر خویش خوشحال شدند و امام حسین(ع) و اصحابش را در آن روز ضعیف شمردند و یقین كردند كه برای امام حسین(ع) یاوری نخواهد آمد و مردم عراق وی را كمك نخواهند كرد" آنگاه آن حضرت فرمودند:
بِأبی المُسْتَضْعَفُ الغَریبُ، پدرم فدای آن ضعیفِ غریب باد.
در این روز شمر همراه با نامه ای از جانب عبیداللّه بن زیاد خطاب به عمر بن سعد وارد كربلا شد كه بر امام حسین(ع) و یارانش سخت بگیرد تا تسلیم شوند و وادار به بیعت گردند و در صورت امتناع، همه آنها را به قتل برساند. امام حسین(ع) حاضر به پذیرش ذلّت بیعت با دشمن نشد، ولی از آنان خواست كه آن شب را به وی مهلت دهند، تا به عبادت و دعا و نماز بپردازد و فردا در معركه نبرد با آنان روبه رو خواهد شد.
دهم محرم (عاشورا)
روز پرحماسه و فراموش نشدنی تاریخ اسلام و تشیّع، روز فداكاری، جانبازی و شهادت سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبداللّه الحسین(ع) و یاران باوفایش، در سرزمین كربلا (در سال ۶۱ هجری قمری) است.
دوازدهم محرم
روز شهادت امام زین العابدین(ع) (بنابر روایتی در سال ۹۴ یا ۹۵ هجری قمری) است.
بیست و پنجم محرم
روز شهادت امام زین العابدین(ع) است بنابر روایتی دیگر.
منبع:
پایگاه اینترنتی آیت الله ناصر مكارم شیرازی www.makarem.ir
منبع: جاویدانی
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب