مدرس دانشگاه در اولین وبینار تخصصی جاویدانی اظهاركرد
روابط دختر و پسر در فضای مجازی مخاطرات، چالش ها و فرصت ها
قم یک استاد فرهنگ و ارتباطات با تاکید براینکه نسبت به پنداشت ها و برداشت های دیگران مسئول هستیم، اظهار داشت: نمی توان اظهار داشت که من عکس خویش را پست کردم و به بقیه ربطی ندارد؛ چونکه پست برای بازنمایی است و حریم شخصی محسوب نمی گردد.
نخستین جلسه از سلسله نشست های تخصصی مهارت های زندگی با مبحث فضای مجازی و تأثیر آن بر ارتباطات نسل جوان به همت خبرگزاری ایسنا قم و بخش بانوان خبرگزاری حوزه به صورت مجازی انجام شد.
احمد اولیایی در این جلسه بابیان اینکه در ارتباط با مبحث فضای مجازی بارها صحبت شده است اما رابطه آن با ارتباطات نسل جوان مبحثی تخصصی است، عنوان کرد: ارتباطات انواع مختلفی دارد و بیشتر ارتباطات نسل جوان درفضای مجازی در سه قالب ارتباطات دوستانه، خویشاوندی و شغلی تقسیم می شود.
وی با اشاره به اینکه پیش از تأثیر فضای مجازی، جهان از سنت به مدرنیته حرکت کرده بود، بیان کرد: مدرینته دارای خصوصیت هایی مانند عقلانیت ابزاری، فردگرایی و... است که فضای مجازی هم تحت تسلط همان خصوصیت ها، کارویژههای کار خویش را انجام می دهد.
وی بابیان اینکه در مدرنیته هست ها جای بایدها و ارزش ها را می گیرد، افزود: در این جریان فضای مجازی به شکل گسترده جای خویش را باز می کند و روی این موج به سمت مدرینته حرکت می کند و این حرکت از ۲۰۰ سال قبل شروع شده که فضای مجازی عینیت آن تفکر است.
وی بااشاره به اینکه فضای مجازی خصوصیت های گوناگونی دارد که این خصوصیت ها با مدرنتیه عجین شده است، اظهار نمود: این فضا فرا مکانی و فرا زمانی است و شاهد درهم آمیختن زمان و مکان درآن هستیم همینطور هرکسی که اکانتی در اینستاگرام دارد از لحاط امکانات و جایگاه با دیگری برابر است و این فضا انعطاف پذیری هویتی دارد و با هویت های پنهان، آشکار، مختلف و... میتوان ظاهر شد.
وی بابیان اینکه دریافت های جایگزین از خصوصیت های دیگر فضای مجازی است، عنوان کرد: در فضای مجازی می توانید چیزهایی را دریافت کنید که امکان آن دریافت آن فضای حضوری نیست همینطور اختلاط از دیگر خصوصیت های فضای مجازی است و طبقه های اجتماعی ای که در جامعه محسوس هستند در فضای مجازی با هم مختلط می شوند.
این استاد ارتباطات با اشاره به اینکه حدود ۸۰ درصد نسل جوان (۱۸ تا ۳۰ساله) از فضای مجازی استفاده می نمایند و به همین علت ارتباطات نسل جوان مهم و گاهی نگران کننده می شود، اشاره کرد: هر چیزی را بخواهیم بشناسیم باید با ماقبل خودش بشناسیم و ارتباطات فضای مجازی را هم باید با ارتباطات گذشته بررسی نماییم تا بشناسیم.
اولیایی اظهار داشت: فریناندتونیس بعنوان یک نظریه پرداز بیان می کند در گذشته اجتماع داشتیم و الان جامعه داریم که تفاوت آن در نوع ارتباطات است. در اجتماع ارتباطات حضوری، گرم و برپایه مشارکت است؛ اما در جامعه عقلانیت، اصالت سود و لذت، فردگرایی و کاهش ارتباطات صمیمی وجود دارد.
وی افزود: وقتی این ارتباطات تغیر کند از اجتماعی داری روح به سمت جامعه ای با ارتباطات مکانیکی حرکت می نماییم و هرچه تکنولوژی های ارتباطی توسعه پیدا کند حرکت ما از اجتماع به سمت جامعه سریع تر می شود.
این استاد فرهنگ و ارتباطات اضافه کرد: هم اکنون ارتباطات شغلی توانسته ارتباطات حضوری خویش را حفظ کند و ارتباطات دوستانه و خویشاوندی بیشترین لطمه را خورده است.
وی با اشاره به اینکه فضای مجازی دسترسی همگانی به وجود آورده و افراد بیان می کنند که کثرت ارتباطات دارند، اظهارکرد: والتر بنیامین از واژه باز تولید مکانیکی اثر هنری صحبت می کند و میگوید زمانی شما برای دیدن یک اثر اصیل باید به موزه می رفتید؛ اما هم اکنون با فضای مجازی به آسانی می توانید خیلی از آثار هنری را ببینید؛ اما حاله اثر هنری ازبین رفته است؛ چون نقاشی که در فضای مجازی می بینید اصیل نیست و هاله هنری ندارد.
وی بابیان اینکه ارتباطات فضای مجازی فاقد هاله ارتباطات است و ارتباطات از لحاظ کمی گسترش و از لحاظ کیفی کاهش یافته است، افزود: فقط ۱۰ درصد از ارتباطات، کلامی و متنی است وبیشتر آن زبان بدن، ارتباط چشمی و لمسی است که در فضای مجازی از بین رفته است.
وی اضافه کرد: باتوجه به فرهنگ ایرانی_اسلامی در جمع حضوری، بزرگان در بالای مجلس جای دارند؛ اما درگروه ها مجازی مواردی مانند احترام، نوع نشستن و... معین نیست و در آغوش گرفتن، احترام به بزرگتر، کمک به کوچکتر، کنار هم نشستن و... که آداب جمع حضوری است در ارتباطات مجازی وجود ندارد.
مدرس دانشگاه باقر العلوم(ع) بیان کرد: مثلا در ختم های مجازی که برگزار می گردد روح جمعی و مشارکت، صدای قرآنی که برای همه پخش می شد و... از بین رفته است و مارا با فردیت ارتباطات مواجه کرده است.
وی بابیان اینکه محاسن این نوع ارتباطات قابل انکار نیست؛ اما باید کاستی های آنرا جبران کرد، اظهار نمود: در گذشته در نظام اقتصادی مقوله ای بعنوان برکت وجود داشت و صدقه دادن، سحرخیز بودن و... را سبب برکت می دانستند که امروزه به فراموشی سپرده شده است و میتوان اظهار داشت که برکت از ارتباطات هم از بین رفته است.
وی با اشاره به اینکه فقط ۱۰ درصد ارتباطات مجازی دو جنس مختلف به ازدواج ختم می شود و این یعنی ۹۰ درصد آن بی برکت و فاقد نتیجه مبارک است، اشاره کرد: ۸۰ درصد ارتباطات منجر به دوستی های با هدف ارتباط جنسی می شود و این به معنا بد بودن افراد نیست بلکه فضای مجازی دارای کارویژه ای است که ارتباطات را به سمت خود می کشاند.
این استاد ارتباطات با اعلان اینکه فضای مجازی ابتدا مبتنی بر متن بود؛ اما حالا به سمت راحت ترین حالت یعنی صوت محوری رفته است که سبب تنبل کردن افراد هم می شود، افزود: خاصیت دنیا مدرن استعمار مجازی است و از دوران استعمار نظامی عبور کرده ایم و این یعنی کافی است که نسل جوان ارتباطات خویش را منحصر به فضای مجازی کند تا تبدیل به یک انسان منفعل، تنبل وکسل شود.
وی اشاره کرد: در گذشته شکاف آگاهی وجود داشت، اما هم اکنون این شکاف وجود ندارد و یک متخصص و فردی در یک روستای مرزی همزمان به یک داده دسترسی پیدا میکنند که این امر سبب شکف تحلیلی شده است؛ چونکه همه افراد به یک اندازه قدرت فهم و تحلیل داده ها و اطلاعات را ندارند و این شکاف بر ارتباطات اجتماعی هم تأثیر می گذارد.
وی با اشاره به اینکه با افول مراجع فکر و فرهنگی مواجه هستیم، بیان کرد: امروزه به خاطر کثرت داده افراد با یک خود عالم پنداری مواجه گشته اند که سبب می شود به سمت مطالعه نروند و فعل پرسیدن هم به صفر رسیده است وهمه افراد در یک گروه هم پای با سواد ترین فرد گروه اظهار نظر می کند و مرجعیت فکری هیچ گروهی را نیزقبول ندارند و این شرایط همه را تبدیل به عالمان کاذب فضای مجازی کرده است.
وی با تاکید بر اینکه فضای مجازی از قید بندهایی آزاد شده؛ اما قید بندهایی پیدا کرده که از ملاحضات ارتباطی حضوری خالی شده است، عنوان کرد: ارتباطات خانم ها درجامعه مسلمان ایرانی به صورت سنتی همراه با مقوله هایی مانند حیا و عفت بوده است؛ اما حالا این فضا حیا را گرفتار خدشه کرده است و دخترانی که در تابحال قدرت ابراز ارتباط و هیجانات ارتباطی را نداشتند در فضای مجازی فرصت ظهور و بروز پیداکردند که احتیاج به اجازه، اذن خروج و... از والدین ندارد و نیازهای ارتباطی آنرا پاسخ می دهد.
وی با تاکید بر اینکه فضای مجازی یک انبوه تنها ساخته که درحالیکه تعدادمان زیاد است و می توانیم به سرعت کنارهم قرار بگیریم؛ اما همه احساس تنهایی می نماییم، اشاره کرد: نمی توان فضای مجازی را متوقف کرد؛ اما می توان سیطره ارتباطات حقیقی را به ارتباطات مجازی داشت؛ مثلا اگر یک پیام از تلفن زدن بی نیاز می کنند زنگ زدن را کنار نگذاریم.
اولیایی عنوان کرد: امکان تعریف حریم خصوصی در فضای مجازی وجود ندارد؛ چونکه مفهوم حریم خصوصی با مالکیت رقم خورده و زمانیکه شما یک اکانتی دارید درحالیکه رمز، آیدی و بستر آن در دسترس دیگری است، مالکیت شما کجا است؟
این نویسنده و پژوهشکر ارتباطات افزود: در ارتباطات مجازی بخصوص بین دخترو پسر به سبب آزادی حضور و از میان رفتن مرجعیت فکری والدین، کثرت ارتباطات دختر و پسر به وجود آمده و به خاطر اینکه سطح دسترسی به صورت دائم اتفاق می افتد این ارتباطات عمق بیشتری پیدا می کند.
وی درمورد تأثیر فضای مجازی در کاهش سن ارتباطات اظهار داشت: اگر شاخص سنت و مذهب ملاک راقرار بدهیم دخترو پسر باید تحت ساختار باهم ارتباطات داشته باشند تا صدمه ها کاهش پیداکند؛ چونکه دختر و پسر به خاطر کشش جنسی و عاطفی که نسبت بهم پیدا می کنند مهر تایید و مطلوبیت بر ارتباطات می زنند و صدمه ها را نادیده می گیرند.
وی بیان کرد: ارتباطات فضای مجازی توانمندی هایی به جوانان ما داده است و جوانی که در گروه های حضوری فاقد اعتماد به نفس بوده است حالا نظر کارشناسی می دهد؛ اما چالش های این فضا در مقابل توانمندی ها بیشتر است؛ چونکه توانمندی ها را از فضای حقیقی هم میتوان آموخت.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: وقتی امورات شخصی خویش را بروز میدهیم باید علاوه به اثرات مخرب آن بر خود، به اثرات آن نسبت به دیگران هم فکر کنیم؛ چونکه اگر فردی نسبت به زندگی لاکچری، نوع ارتباطات زوجین و... حسادت کند، مسئول هستیم.
وی با تاکید براینکه نسبت به پنداشت ها و برداشت های دیگران مسئول هستیم، بیان کرد: نمی توان اظهار داشت که من عکس خویش را پست کردم و به بقیه ربطی ندارد؛ چونکه پست برای بازنمایی است و حریم شخصی محسوب نمی گردد.
وی افزود: روایات گوناگونی داریم که صله رحم عمر را زیاد می کند و انسان را این می کند و در کرونا هم به دنبال همین مورد هستیم و صله رحم مجازی هم آن برکت را ندارد و از سویی با تصمیم های اشتباهی مانند تعطیل کردن پارک های شهر مواجه هستیم درحالیکه می توان به جای جمع شدن درخانه ها جمع ها را به پارک ها آورد.
وی اشاره کرد: نکته دیگر تاکید بر فاصله اجتماعی به جای فاصله فیزیکی است؛ چونکه فاصله اجتماعی بار معنایی تبدیل اجتماع به جامعه ای بی روح دارد و آمارها نشان میدهد که خشونت خانگی و افسردگی افزایش در دوران کرونا یافته است و نباید برای کنترل یک مشکل بحران های گوناگونی را ایجاد نماییم.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب